اهمیت سلام از نظر روایات

سلام و مصافحه

استحباب مصافحه با مقیم و در آغوش گرفتن مسافر

1- امام صادق (ع) فرمود: کامل شدن سلام و تحیت برای مقیم، دست دادن و برای مسافر، یک دیگر را در آغوش گرفتن است.

استحباب سلام کردن کوچک بر بزرگ و جمعیت کم بر جمعیت زیاد و عابر بر نشسته و. . .

1- امام جعفر صادق (ع) فرمود: باید کوچک بر بزرگ، و عابر بر نشسته، و جمعیت کم بر جمعیت زیاد سلام کند.

2- امام صادق (ع) فرمود: وقتی گروهی در مجلسی باشند آنها که وارد می شوند باید سلام کنند.

3- امام صادق (ع) فرمود: عدّه کم بر عدّه زیاد، و سواره بر پیاده، و کسانی که بر استر سوار هستند بر الاغ سوار، و اسب سواران بر استر سواران سلام کنند.

4- ابن بکیر از یکی از دوستانش نقل می کند که شنیدم امام صادق (ع) می فرمود: سواره بر پیاده، و پیاده بر نشسته سلام کند و زمانی که دو گروه یک دیگر را ملاقات نمایند گروه کمتر بر گروه بیشتر، و فرد بر جماعت سلام کند.

5- امام صادق (ع) فرمود: سواره بر پیاده و ایستاده بر نشسته سلام کند.

اگر یک نفر از گروهی سلام کند از همه آنها کفایت می کند و نیز کافی است که یک نفر پاسخ دهد

1- امام صادق (ع) فرمود: هر گاه یک نفر از جماعتی سلام کند برای همه آنها کفایت می کند.

2- امام صادق فرمود: اگر یک نفر از گروهی سلام کند برای همه آنها کافی است و نیز اگر یکی پاسخ دهد از دیگران ساقط است.

3- ابن بکیر از یکی از یارانش نقل کرده است که امام صادق علیه السلام فرمود: اگر عدّه ای بر جماعتی بگذرند کافی است یکی از آن عدّه بر جماعت سلام کند، و نیز اگر یک نفر جواب دهد کافی است.

4- زید بن اسلم گوید: رسول خدا (ص) فرمود: باید سواره بر پیاده سلام کند، و اگر یک نفر از بین گروهی سلام کند از همه ساقط است.

کراهت ترک سلام بر مؤمن حتّی در حال تقیه

1- اسحاق بن عمّار گوید: به سبب تقیه در مسجد کوفه بر دوستانم سلام نمی کردم، چون به خدمت امام صادق (ع) رسیدم به من فرمود: چرا بر دوستانت ستم می کنی و در موقع ملاقات بر آنها سلام نمی کنی؟ پاسخ دادم این امر بخاطر تقیه است، فرمود: وظیفه نداری بخاطر تقیه سلام را ترک کنی، بلکه وظیفه تو نشر سلام است، مؤمن وقتی مردم با ایمان را می بیند و بر آنها سلام می کند ملائکه پاسخ می دهند: «سلام علیک و رحمة اللّه و برکاته ابدا».

جواز سلام کردن مرد بر زن

1- ربعی بن عبد اللّه از قول امام صادق (ع) گوید: پیامبر خدا (ص) بر زنان

سلام می کرد و آنان پاسخ سلام وی را می دادند، امیر المؤمنین (ع) نیز بر زنان سلام می کرد ولی کراهت داشت از این که بر زنان جوان سلام کند، و می فرمود:

می ترسم از این که از صدای آنها مرا خوش آید و از اجرم کاسته شود.

تحریم سلام کردن بر کفّار و اهل لهو و لعب و امثال آن مگر در حال ضرورت و چگونگی پاسخ دادن به سلام آنان

1- امام صادق (ع) از امیر المؤمنین (ع) نقل فرموده است: شما اوّل بر اهل کتاب سلام نکنید، و اگر آنان بر شما سلام کنند بگویید: «و علیکم»

2- امام صادق (ع) فرمود: در پاسخ سلام یهودی و نصرانی می گویی، سلام.

3- امام جعفر صادق (ع) می فرماید: هر گاه یهودی یا مسیحی یا مشرک بر تو سلام کند بگو «علیک»

4- امام محمّد باقر (ع) فرمود: مردی یهودی بر پیامبر (ص) وارد شد و عایشه آنجا بود، یهودی گفت «السّام علیکم» (که معنایش «مرگ بر تو» است).

پیامبر (ص) فرمود: «علیکم»، یهودی دیگری وارد شد و مانند اوّلی سلام کرد، حضرت همان پاسخ را به او دادند، یهودی سوّم وارد شد و مانند دو نفر اوّل سلام کرد، پیامبر همان جواب را به او دادند، عایشه خشمگین شد و گفت: مرگ و غضب و لعنت بر شما باد ای گروه یهود، ای برادران میمونها و خوکها، رسول خدا (ص) به عایشه فرمود: اگر فحش به صورتی مجسّم می شد بد صورتی داشت، نرمش و مدارا بر هیچ چیز نهاده نشده جز این که آن را آراسته، و از هیچ چیز برداشته نشده مگر این که آن را زشت کرده است، عایشه گفت: ای رسول خدا مگر سخن آنها را نشنیدی که گفتند «السّام علیکم» (یعنی مرگ بر شما). پیامبر فرمود: چرا شنیدم، آیا تو نشنیدی پاسخی را که به آنها دادم، گفتم «علیکم» (یعنی مرگ بر خودتان).

سپس پیامبر فرمود: هر گاه مسلمانی بر شما سلام کند بگویید:«سلام علیکم». و اگر کافری سلام کند، بگویید: «علیک»

5- امام جعفر صادق (ع) فرمود: شخصی یهودی به نزد پیامبر (ص) آمد و گفت: «السّام علیکم»، پیامبر (ص) فرمود «علیک» یاران پیامبر گفتند: او گفت مرگ بر تو، پیامبر (ص) فرمودند: همچنان پاسخ دادم.

6- سماعه گوید: از امام صادق (ع) پرسیدم اگر مسلمانی نشسته باشد و یهودی یا مسیحی یا مشرکی بر وی سلام کند چگونه باید پاسخ دهد؟ حضرت فرمود: بگوید «علیکم»

7- امام باقر (ع) فرمود: ابو جهل و عدّه ای از قریش به نزد ابو طالب آمدند و گفتند: پسر برادر تو [ حضرت محمّد (ص) ] ما را اذیت می کند، از او بخواه که از خدایان ما دست بردارد، ما نیز به خدای او کاری نداریم، ابو طالب پیامبر (ص) را خواست، چون پیامبر (ص) وارد شد و دید مشرکین در آن جلسه هستند فرمود: «السّلامُ عَلی مَنِ اتّبَعَ الْهُدی » [ و صیغه مخصوص سلام را به کار نبرد. ]

8- اصبغ بن نباته گوید: از علی (ع) شنیدم که می فرمود: شش گروه شایسته سلام نیستند: 1- یهود، 2- نصاری، 3- اهل نرد و شطرنج، 4- اهل مشروبات الکلی و موسیقی، 5- کسانی که فحش دادن به مادران را وسیله شوخی خود قرار می دهند، 6- شاعران [ شاعرانی که افراد نالایق را مدح می کنند. ]

9- امام صادق (ع) نقل می کند که پیامبر (ص) فرمود: شما بر اهل کتاب یعنی یهود و نصارا سلام را آغاز نکنید، و اگر آنها بر شما سلام کنند بگویید: «علیکم» و با آنان مصافحه نکنید و با کنیه آنها را صدا نزنید مگر این که مجبور باشید.

عدم جواز ورود به خانه غیر بدون اجازه و خبر دادن و سلام کردن و. . .

1- عبد الرحمن بن ابی عبد اللّه گوید: از امام صادق (ع) در باره قول خدای عزّ و جلّ: «به خانه هایی غیر از خانه های خودتان وارد نشوید مگر این که مأنوس شوید و بر اهل خانه سلام کنید» پرسیدم، امام فرمود: منظور از استیناس در موقع ورود به خانه صدا را بلند کردن و سلام نمودن است.

2- ابو الصباح گوید از امام محمّد باقر (ع) در باره قول خدای عزّ و جلّ که «چون به خانه هایی وارد شوید بر خودتان سلام کنید» پرسیدم، امام فرمود: منظور سلام کردن بر اهل خانه است و آنها که پاسخ سلام او را می دهند، پس این سلام بر او می باشد.

3- امام باقر (ع) فرمود: هر گاه وارد خانه خویش می شوید اگر کسی در خانه باشد بر او سلام کنید، و چنانچه کسی نباشد بگویید «السّلام علینا من عند ربّنا» (سلام بر ما از جانب پروردگار ما) چرا که خدای عزّ و جلّ فرمود: «تحیتی با برکت و پاکیزه از نزد خدا است. »


منبع: حوزه نت